<== 7.Sınıf Konularına geri dön
Ortaokul 7.SINIF ==> 2. Ünite: Hücre ve Bölünmeler ==> Hücre
Kazanımlar
F.7.2.1. Hücre
Önerilen Süre: 6 ders saati
Konu / Kavramlar: Hücre, bitki ve hayvan hücresi arasındaki benzerlik ve farklılıklar, dokular, hücre-doku-organ-sistem-organizma ilişkisi, DNA, gen, kromozom
F.7.2.1.1. Hayvan ve bitki hücrelerini, temel kısımları ve görevleri açısından karşılaştırır.
a. Hücrenin temel kısımları için sadece hücre zarı, sitoplazma ve çekirdek verilir.
b. Hücre organellerinin ayrıntılı yapıları verilmeden sadece isim ve görevlerine değinilir.
c. DNA, gen ve kromozom kavramları arasındaki ilişkiden bahsedilir.
F.7.2.1.2. Geçmişten günümüze, hücrenin yapısı ile ilgili görüşleri teknolojik gelişmelerle ilişkilendirerek tartışır.
Bilimsel bilgilerin kesin olmayıp değişebileceği ve gelişebileceği vurgulanır.
F.7.2.1.3. Hücre-doku-organ-sistem-organizma ilişkisini açıklar.
Hücre-doku-organ-sistem-organizma kavramlarının tanımlarına ve aralarındaki ilişkilere değinilir.
KONU: Hücre
Canlıların canlılık özelliğini gösteren en küçük yapıtaşına hücre denir.
- Canlıların vücudu hücrelerden oluştur.
- Hücreler canlıdır.
- Kendi başına yaşam özelliği gösterir.
Canlıda meydana gelen yaşamsal olaylar ( Solunum, boşaltım, büyüme ) hücrelerle gerçekleşir.
Hücreler çıplak gözle görülemez, mikroskop denilen araçlarla gözlenebilir.
Hücrenin Temel Kısımları
Hücre üç temel kısımdan meydana gelir.
Bunlar dıştan içe doğru hücre zarı, sitoplazma ve çekirdektir.
A- Hücre Zarı
Hücreyi dış etkilere karşı korur.
Esnek bir yapısı vardır, üzerinde geçitler (Por) bulunur.
Porlar aracılığı ile madde alışverişi yapar, seçici geçirgendir.
Her maddeyi içeri almaz veya dışarı çıkarmaz.
Yapısı protein, yağ ve karbonhidrattan oluşur.
Hücre zarının özellikleri
- Hücreye şekil verir.
- Hücreyi dış etkilerden korur.
- Hücrenin madde alışverişini kontrol eder.
- Hücrenin dağılmasını engeller.
- Canlıdır.
Hücre duvarı
Hücre zarının etrafını saran sert ve dayanıklı bir yapıdır.
Bitki hücrelerinde bulunur.
Bakteri ve mantarlarda da bulunmaktadır.
- Hayvan hücrelerinde bulunmaz.
- Hücre zarının etrafını sarar.
- Bitkiye dayanıklılık sağlar.
- Bitkiyi iç ve dış etkilere karşı korur.
- Genellikle selülozdan yapılmıştır.
- Hücre duvarı tam geçirgendir.
- Cansızdır.
B- Sitoplazma
Hücre zarı ile çekirdek arasını doldurur, yumurta akı kıvamındadır.
Yarı saydam ve akışkandır.
Yapısının çok büyük bir kısmı sudur.
Yaşamsal olaylar sitoplazmada gerçekleşir.
Solunum, boşaltım, sindirim, madde sentezi (üretimi), enerji üretimi, beslenme olayları gerçekleştirilir.
Yaşamsal olayların gerçekleştiği yapılara organel adı verilir.
Sitoplazma içerisinde enzimler, hormonlar, mineraller, karbonhidratlar, yağlar ve proteinler bulunur.
Hücre içerisinde bulunan organeller
1. Endoplazmik Retikulum
![]() |
Endoplazmik Retikulum |
Hücrenin içini ağ gibi saran kanal sistemidir.
Hücre içine maddelerin taşınmasını sağlar.
Bir ülkedeki karayollarına benzer.
Bazı maddelerin sentezlenmesinde (üretilmesinde) ve depolanmasında görevlidir.
2. Golgi Cisimciği
![]() |
Golgi Cisimciği |
Salgı maddelerinin üretilmesini, kesecikler halinde paketlenmesi sağlar.
Salgı üreten hücrelerde normalden fazla bulunur.
Tükürük bezi, ter bezi, süt bezi, deri golgi cisimciğinin fazla olduğu yerlerdir.
Çiçekli bitkilerde bal özü salgılanmasını gerçekleştirir.
3. Mitokondri
![]() |
Mitokondri |
Besin ve oksijeni yakarak hücre için gerekli enerjiyi üretir.
Hücrenin enerji santralleridir.
Enerji tüketiminin fazla olduğu yerlerde mitokondri sayısı da fazladır.
Sinir, kas, karaciğer hücrelerinde fazlaca bulunur.
4. Lizozom
![]() |
Lizozom |
Büyük yapılı besinleri küçük parçalara ayırır.
Yaşlanmış dokuları, kurbağa larvasının kuyruğunu, mikropları yok eder.
Hayvan hücrelerinde ve ilkel (gelişmemiş) bitki hücrelerinde bulunur.
5. Ribozom
![]() |
Ribozom |
En küçük organeldir.
Proteinlerin üretimini sağlar.
Protein üretiminin fazla olduğu yerlerde ribozom sayısı fazladır.
Genç hücrelerde, karaciğer ve salgı bezlerinde fazla bulunur.
6. Sentrozom (Sentriyoller)
![]() |
Sentrozom |
Sentrozom çiftler halinde bulunur.
Sentrozom iki sentriyolden oluşur.
Hücre bölünmesinde görevlidir.
Hayvan hücrelerinde ve gelişmemiş (ilkel) bitki hücrelerinde bulunur.
7. Koful
![]() |
Koful |
Besin maddeleri, artık maddeler yada atık maddeler bulunabilir.
Hayvan hücresinde küçük, bitki hücresinde büyük yapılıdır.
8. Plastit
Bitki hücresinde bulunur.Kloroplast, kromoplast ve lökoplast çeşitleri vardır.
a- Kloroplast
![]() |
Kloroplast |
Kloroplast yeşil renklidir. Fotosentez yaparak besin ve oksijen üretir.
Besin ve oksijeni de diğer canlılar kullanır. Yalnızca bitkinin yeşil olan yerlerinde bulunur. İçerisinde çok sayıda klorofil vardır.
b- Kromoplast
Bitkilerin sarı, kırmızı ve turuncu renkte olmasını sağlar.
Bitkilerin kök, çiçek, tohum ve meyve kısımlarında bulunur.
c- Lökoplast
Lökoplast renksizdir.
Nişasta, yağ ve protein depolar.
Bitkinin ışık görmeyen kök, tohum ve yumrusunda bulunur.
C- Çekirdek
Hücrenin ortasında yer alan yönetici kısımdır.
Hücrenin yaşamsal faaliyetleri buradan denetlenir ve yönetilir.
Bakterilerde çekirdek bulunmaz.
Bakterilerde kalıtım maddesi (DNA) sitoplazma içinde dağınık olarak bulunur.
- Olgunlaşmış alyuvar hücrelerinde çekirdek bulunmaz.
- Çizgili kas hücrelerinde ise birden fazla çekirdek bulunur.
Kromozom
Hücre bölünmesi sırasında DNA'nın kısalıp kalınlaşması ile oluşan yapıdır.Her canlının kendine özgü kromozom sayısı vardır.
- Kromozom sayısı canlının gelişmişliğini göstermez.
- Kromozom sayısının aynı olması canlıların benzerliğini (akrabalığını) göstermez.
DNA
Hücrenin yönetici molekülü DNA'dır.
Yapısı çift iplikli ve sarmal şeklindedir.
Gen
DNA'nın üzerindeki görev birimidir.Canlının göz rengi, ten rengi, cinsiyeti, kan grubu genler tarafından ortaya çıkar.
Hücre > Kromozom > DNA > Gen > Nükleotid
Bitki ve Hayvan Hücresi Arasındaki Farklılıklar
- Bitki hücresinde kloroplast vardır, hayvan hücresinde yoktur.
- Bitki hücresinde hücre duvarı vardır, hayvan hücresinde yoktur.
- Hayvan hücresinde sentrozom vardır, bitki hücresinde yoktur.
- Bitki hücresinde koful büyük ve az sayıdadır, hayvan hücresinde küçük ve fazladır.
- Bitki hücresi köşelidir, hayvan hücresi yuvarlaktır.
- Gelişmiş bitki hücresinde lizozom yoktur, ilkel bitki ve hayvan hücresinde vardır.
Hücre Bilgisinin Tarihsel Gelişimi
- Zacharias Janssen (Zakaryas Yansen) ilk mikroskobu buldu.
- Hücreyi ilk keşfeden kişi Robert Hooke(Rabırt Huk)tur.
Şişe mantarını incelerken küçük odaların olduğunu gördü.
Buna içi boş oda anlamına gelen Hücre adını verdi. - Anton Van Leeuwenhock (Lövenhuk) mikroskopla havuz suyunu incelerken hareket eden küçük canlıları gördü.
- Brawn bitki hücresinin çekirdeğini buldu.
- Purkinje, Schwann ve Mohl hücre içindeki canlı yapıya sitoplazma adını verdiler.
- Rudolf Virchow (Rudolf virşov ) hücre teorisine son şeklini vermiştir.
- Siemens elektron mikroskobunu buldu.
- Ayrıntılı bilgi için tıklayınız
Hücre teorisi nedir
1. Bütün canlılar bir yada birden fazla hücreden oluşur.2. Hücre canlının en küçük yapı birimidir.
3. Hücreler bölünerek çoğalır.
Hücre çekirdeği bulunan canlılara (Gelişmiş hücreler) ökaryot hücre denir. Bitki, insan, hayvan, mantar, amip, öglena paramesyum bu çeşittir.
Hücre çekirdeği bulunmayan canlılara (İlkel hücreler) prokaryot hücre denir. Bakteriler prokaryottur. Bakterilerde mitokondri, endoplazmik retikulum, golgi cisimciği, kloroplast organelleri yoktur.
Hücreden Organizmaya
Çok hücreli canlılarda hücreler bir arada bulunur. Aynı yapı ve görevde bulunan hücreler dokuyu oluşturur. Dokuların yapı ve görevi aynı değildir. Bitkisel ve hayvansal dokular da birbirinden farklıdır. Dokular bir araya gelerek organları, organlar bir araya gelerek sistemleri, sistemler de organizma(canlı) oluşturur.Hücreden organizmaya basitten karmaşığa doğru sıralanışı
Hücre → Doku → Organ → Sistem → Organizma
Sorular
Soru 1: Aşağıdaki yapılardan hangisi hücredeki yaşamsal faaliyetleri yöneten ve kalıtsal maddelerin bulunduğu yerdir?A) Çekirdek
B) Ribozom
C) Sitoplazma
D) Hücre zarı
Soru 2: Aşağıdaki hücre kısımlarından hangisi hücrenin madde alış verişini kontrol eden, seçici geçirgenlik özelliği vardır?
A) Lizozom
B) Hücre duvarı
C) Endoplazmik retikulum
D) Hücre zarı
Soru 3: Aşağıdakilerden hangisi tüm hücreler için ortaktır?
A) Hücre duvarı bulundurma
B) Ribozom bulundurma
C) Sentrozom bulundurma
D) Kloroplast bulundurma
Diğer Konular
- Hücre Konusu Yaprak Test
- Hücre Konusu Boşluk Doldurma Soruları
- 7.Sınıf Hücre Soru ve Cevap
- Hücre nedir
- Bitki ve hayvan hücrelerinin benzerlik ve farklılıkları nelerdir
- Hücre Konusu Doğru Yanlış Soruları
bu site bana çok yardımcı oldu teşekkürler
YanıtlaSiltesti çözdüysen fark etmişsindir 2. sorunun cevabı yanlış
SilAYNEN YAV ÇEKMEK İÇİN OYLE YAPMIŞ
Silbanada çok yardımcı Oldu Teşekkürler
SilBencede teşekkür ederiz
Silçok iyiiiiiii özet çıkarmama yardımcı oldu
YanıtlaSilherkeze tavsiye ederim çok güzel
YanıtlaSilbana çok yardımcı oldu tşk
YanıtlaSilkonu anlatımlı güzel arkadaşlarıma da tavsiye edilir
YanıtlaSilçok güzel bir site teşekkürler
YanıtlaSilııı
Sil.
SilCok guzeldi çok saolun :)
YanıtlaSilsüperrrrrrrrr
YanıtlaSilcok tessekkürler
YanıtlaSilcok güzel site kim yaptiysa helal olsun
YanıtlaSilHELAL OLMASIN!
Silneden sinava hazirliyo ?
Silcok güzel site
YanıtlaSilharika
YanıtlaSilBence çok güzel . Kim yaptıysa ellerine sağlık .
YanıtlaSilçok süper teşekkür ederim
YanıtlaSilsite çok güzel ama test varmı
YanıtlaSiltest yokmu ^^-
YanıtlaSilçok saolun çok işime yaradı tşk :D :D :D
YanıtlaSilYarın sınav var bakalım işime yarayacakmı?:D
YanıtlaSilÇalışırsan yarayacaktır
YanıtlaSilÇok beğendim yapanın ellerine sağlık sınavım çok güzel geçecek inşallah çok çalıştım.
YanıtlaSilBu kadar guzel bi site kurdugunuz ve bu kadar guzl bir şekilde sundugunuz için tebrik ve teşekkur ederim...
YanıtlaSilHrika bir site:)
YanıtlaSilSlayt hazırlamama yardımcı oldu
Yaprak test eklendi
YanıtlaSilçokkkkk iyi ya site
YanıtlaSilSoyadın ÜNLÜ'mü
YanıtlaSilIyi bir site ama konu ilk başta zor geliyor.
YanıtlaSilHer şeyin kapitalist düşünceyle ele alındığı bir dünyada bilgiyi ücretsiz olarak paylaşmanız takdire şayandır. Sizlere teşekkür ediyor ve hizmetlerinizin devamını temenni ediyorum.
YanıtlaSilefsane siteeeeeee
YanıtlaSilelinize saglık
YanıtlaSilrenk
YanıtlaSilHarika
YanıtlaSilArkadaşlar ben hep bu siteden bakıyorum bulamadıklarını sizlere öneririm bu siteyi yapanların ellerinden öperim allah sizlerin ne muradı var ise onu versin
YanıtlaSilben yapım
YanıtlaSilsuper bir site hazarorman faceden ekleyin
YanıtlaSilyanlış! lizozom hayvan hücresinde de bulunmaz mı?
YanıtlaSilGeçen sene MEB kitabına göre lizozom hayvan hücrelerinde bulunur.
SilBu seneki özel kitabında her ikisinde de bulunur yazıyor.
Bitkide fito lizozom var ama hayvanda lizozom.
Silhocam bu konuların tümü şu anki meb kitaplarıyla uyuşuyormu ?
YanıtlaSilgüncelleme yapıyor musunuz?
ben yeni öğretmenimde bakıyorum arada sitenize tam konularada hakim değilim . birde meb kitapları internettede yok çok sıkıntı çekiyorum
Güncelleme yapıyorum. Meb kitabı ile uyumlu fakat bu sene ki özel yayın evi ile Meb kitabı uyuşmuyor. Örnek verecek olursak Meb kitabında 4 çeşit kemik var derken özel yayın evi 3 çeşit vermiş. Meb kitabında Lizozom bitki ve hayvan hücresi arasındaki farklardan birisi alırken özel yayın evi almamış.
SilBu nedenle kafa karışıklığı olabiliyor.
güzel harika süper vs
YanıtlaSilçok güzel bir site teşekkür ederim.Ellerinize sağlık:)
YanıtlaSilsevdim fakat bilgi yoğunluğu yok abicim
YanıtlaSilÇok işimi gördü süper bir site🖒👌
YanıtlaSilBence çok iyi. Fakat test soruları biraz daha fazla olabilir. Teşekkürler.
YanıtlaSilKurduğunuz site gayet güzel ben normalde daha çok konu anlatımlı videolardan hoşlanıyordum ancak bu site bana çok yardımcı oldu teşekkür ederim bu arada keşke bu konuyu anlatırken yanına ek olarak kromozom veya dna koysaydınız daha güzel olurdu belki ama gayretiniz ve başarınız için sağolun
YanıtlaSiltşk güzel olmuş yarın sınavım var inşallah 100 alırım bu lafım sizin içinde geçerli
YanıtlaSilProjemden 99 aldım hoca 1 puana razı olmadı :(
YanıtlaSilÇok işime yaradı.Çok teşekkürler sayfayı yapan kişiye :)
YanıtlaSilCok guzel sagolun :)
YanıtlaSilfen dersine full burdan çalışıyorum çok iyi
YanıtlaSilÇok güzel anlatılmış. Teşekkür ediyorum.
YanıtlaSilçok güzel bir site çok faydalı oldu
YanıtlaSilDNAyı da yazarsanız süper olur ayrıca mikroskobun gelişmesi ve bilim adamları ile ilgili özet çıkarmam gerek bu eksikleri tamam layık lütfen ni arada çoook sağolun çok işime yarıyor😊
YanıtlaSilbişi dicem müko sayfa
YanıtlaSilyarın sınavım var .
YanıtlaSilALLAH (C.C) HEPİMİZE AKIL FİKİR VE YÜKSEK NOT VERSİN AMİN :